Velkommen til arbeidslivet!
Når du skal begynne i den første jobben din, er det kjempeviktig å vite kva rettar og plikter du har. Ein god start er nøkkelen til å lykkast, og det første du må tenkje på, er arbeidskontrakten din.
Dette viktige dokumentet er ikkje berre ein formalitet. Arbeidskontrakten sikrar at både du og arbeidsgivaren din forstår og respekterer dei reglane som gjeld i arbeidslivet, og det gjer arbeidskvardagen tryggare og meir føreseieleg for alle.
Arbeidskontrakt – eit viktig dokument
Når du begynner i ny jobb, må du skrive under på det som blir kalla ein arbeidskontrakt. Den er guiden din og vern i arbeidslivet. Lat oss sjå kva kontrakten inneheld, og kvifor han er så viktig.
Kva er ein arbeidskontrakt?
Ein arbeidskontrakt er ein avtale mellom deg og arbeidsgivaren din. Den beskriv kva reglar som gjeld på arbeidsplassen, og sikrar at du og arbeidsgivaren din kjenner til kva rettar og plikter de har.
Arbeidskontrakten er som eit tryggingsnett og ein vegvisar i arbeidslivet, så det er viktig å forstå kva som står i kontrakten før du begynner i jobben.
Viktige detaljar i ein arbeidskontrakt:
- Arbeidsgivar og arbeidsstad: Kven er sjefen din, og kvar skal du jobbe?
- Stilling og arbeidsoppgåver: Kva skal du gjere på jobben?
- Startdato og prøvetid: Når begynner du i jobben? Har du ein prøveperiode?
- Arbeidstid: Når og kor lenge jobbar du kvar dag?
- Lønn og andre gode: Kva får du betalt, og når får du lønn?
- Ferie og feriepengar: Kor mykje ferie får du, og korleis blir feriepengane berekna?
- Oppseiingstid: Kor lang tid i forvegen må du eller arbeidsgivaren varsle om oppseiing?
- Tariffavtalar eller andre avtalar: Er arbeidet regulert av spesielle avtalar?
Plikter og ansvar
Arbeidskontrakten inneheld ikkje berre rettar, du har òg nokre plikter:
- Arbeidstid: Du må jobbe dei timane som er avtalt. Nokre jobbar turnus og/eller skiftarbeid.
- Timelistar: Nokre stader må du skrive opp kor mange timar du jobbar.
- Instruksar og rutinar: Du må gjere dei oppgåvene du har avtalt med sjefen, og du må følgje reglane på arbeidsplassen.
- Gjer ditt beste: Du må gjere ditt beste og vere ærleg når du er på jobb.
- Kle deg passande: Nokre stader brukar ein uniform, viss ikkje må du ha på deg reine og heile klede som passar til jobben.
- Gi beskjed: Viss du er sjuk eller forseinka, må du seie frå til arbeidsgivaren din.
Arbeidskontrakten vernar både deg og arbeidsgivaren din. Kontrakten skal vere skriftleg og følgja lova, og han skal forklare kva rettar og plikter du har.
1 / 5
Ønsker du å lese hele artikkelen?
Ved å logge inn får du full tilgang til artikkelen, samt Lærerrommet med engasjerende læringsstier og oppgaver du kan bruke i undervisningen.
Logg inn med Feide
Ønsker du å prøve ut fullversjonen av Skolerom?
Kontakt oss her!
