Kvifor er det viktig å jobbe?
Det er viktig å ha ein jobb, både for deg og resten av samfunnet.
Når du tener pengar, kan du kjøpe mat, klede, og andre ting du ønskjer deg, som spel og kinobillettar. Pengane du brukar, hjelper andre bedrifter å vekse, og det kan skape fleire jobbar.
Men jobben gir deg òg ei kjensle av å vere nyttig, i tillegg til at du blir stolt over å klare deg sjølv. Du lærer mykje nytt, møter nye menneske og utviklar deg på vegen.
Det er viktig for samfunnet at flest mogleg jobbar. Når mange betaler skatt, blir det meir pengar til å byggje skular, sjukehus og vegar, og til å hjelpe dei som ikkje kan jobbe. Eit samfunn der mange jobbar, er ofte eit godt samfunn der folk kan få hjelp når dei treng det.
Jobben gir oss ei kjensle av å høyre til ein stad. Når du jobbar saman med andre, blir du ein del av eit team, og saman kan de oppnå noko som kjennest viktig.
Det er altså mange gode grunnar til å jobbe. Du bidreg til at økonomien veks og at samfunnet blir tryggare for alle.
1 / 2
En gutt svømmer i vannet med pengesedler
Kva er utanforskap i arbeidslivet?
Utanforskap i arbeidslivet betyr at enkelte ikkje får jobb eller blir stengde ute av kollegaene sine fordi dei har ei funksjonshemming, er frå eit anna land, eller fordi folk dømmer dei av andre grunnar.
Kva skjer viss nokon kjenner seg utanfor?
Når nokon ikkje får vere med, kan dei kjenne seg triste og åleine. Dei kan òg få problem med å finne ein jobb dei kan leve av. Tenk på kva du ville ha kjent viss du ikkje hadde nokon venner! Slik kan det kjennast på jobb òg, når nokon er utanfor.
Alle må få vere med
Det er viktig at alle får jobbe fordi:
- Det er rettferdig: Alle fortener ein sjanse, uansett bakgrunn.
- Det er bra for samfunnet: Når fleire jobbar, blir samfunnet tryggare.
- Det skaper samhald: På jobb møter ein nye venner og kjenner seg inkludert.
Kva kan du gjere?
- Ver snill mot alle: Pass på at alle får vere med.
- Bli kjend med kollegaene dine: Forskjellar er bra! Alle har noko nyttig å bidra med.
- Ver ein god kollega: Sørg for at arbeidsplassen er ein god stad å vere for alle, òg for dei som treng litt hjelp.
Alle har eit ansvar for å passe på at ingen kjenner seg utanfor på jobben. Saman kan vi skape ein arbeidsplass der alle kjenner seg velkomne. Hugs at eit meir inkluderande samfunn startar med deg!
1 / 4
En jente sitter i rullestol i et tomt rom
Korleis påverkar miljø, økonomi og teknologi jobbane våre?
Verda endrar seg heile tida. I dag er det først og framst tre ting som påverkar arbeidsmarknaden; miljø, økonomiske svingingar og ny teknologi.
- Miljø: Berekraftsmål er mål politikarane har sett for å ta betre vare på planeten vår, slik at verda held fram å vere ein god stad å bu. Jobbar som handlar om miljøvennleg energi eller om å resirkulere ting, er veldig viktige no.
- Økonomiske svingingar: Når økonomien går bra, blir det skapt fleire jobbar, og folk brukar meir pengar. Når økonomien går dårleg, prøver folk å spare og brukar ikkje pengar. Då kan mange miste jobben. Nokre jobbar er tryggare enn andre fordi dei er viktige uavhengig av samfunnsøkonomien.
- Teknologi: I dag kan robotar og datamaskinar gjere jobbar som menneske gjorde før. Men teknologi skaper òg nye jobbar innan programmering og kunstig intelligens.
Kva betyr dette for deg?
Det er lurt å lære om teknologi, miljø og økonomi før du bestemmer deg for kva du vil bli. Det kan vere lurt å velje ein jobb innan eit av desse områda. Nokre jobbar er trygge uansett korleis det går med økonomien, som til dømes innan helse.
Ta omsyn til interessene dine når du vel utdanning, men tenk òg på kva jobbar det vil vere behov fór i framtida. Då kan du finne ein jobb som er både trygg og spennande.
1 / 3
Karriere eller kall – kva er forskjellen?
Somme vil gjere karriere, andre seier at dei har eit kall. Kva betyr det eigentleg?
Karriere:
Å skape seg ein karriere betyr å jobbe på same staden i mange år, medan ein utviklar seg og blir flinkare. Til slutt blir ein kanskje sjef! Ein må først skaffe seg ei god utdanning. Så må ein jobbe hardt for å vise sjefen kor flink ein er.
Slik skaper du deg ein karriere:
- Profesjonelt fokus: Du har ei god utdanning og jobbar hardt for å vise kor flink du er.
- Utvikling: Etter kvart får du meir ansvar.
- Inntekt: Mange vel jobbar med høg lønn.
Kall:
Eit kall er ikkje berre ein jobb, men noko som betyr mykje for deg. Då jobbar du ikkje berre på grunn av pengane, men fordi du elskar det du gjer og kjenner at det er viktig.
Dette er eit kall:
- Personleg og meiningsfylt: Arbeidet kjennest viktig og gjer deg glad og lykkeleg.
- Livslangt engasjement: Dette er ofte noko du vil gjere heile livet.
- Fokus på å vere fornøgd: Jobben din handlar om mykje meir enn lønna du får.
Forskjeller:
- Motivasjon: Ein karriere handlar om pengar. Viss du har eit kall, gjer du noko du elskar.
- Engasjement: Ein karriere handlar om status. Eit kall handlar om personlege verdiar.
- Identitet: Ein karriere er jobben du gjer, medan eit kall er ein del av kven du er.
Døme:
Viss du jobbar som advokat, er det karrierevegen din. Du jobbar hardt, får meir ansvar og tener godt. Men kanskje du elskar å skrive dikt, spele musikk eller hjelpe andre sjølv om ingen betaler deg for det? Då er det kallet ditt.
Når du skjønner forskjellen mellom ein karriere og eit kall, kan det hjelpe deg å velje ein jobb du kan leve av, samtidig som den gir deg kjensla av å gjere noko meiningsfylt.
1 / 5
En gutt husker ute og er glad
Å hamne på rett hylle
Riktig jobb er så mykje meir enn å tene godt. Når du vel ein jobb ut frå kven du er og kva du liker å gjere, er sjansen mykje større for at du vil trivast på arbeidsplassen. Vi seier at du hamnar på rett hylle.
Viss du vel ein jobb du mistrivst i, kan det gå utover helsa. Du kan bli stressa, sove dårleg og utvikle angst og depresjon.
Det er ikkje alltid lett å finne draumejobben, men ver tolmodig. Ikkje gi deg før du finn ein jobb som du både kan leve av og trivast i.
